تاثیر سه نوع اسانس گیاهی روی رشد قارچ Alternaria solani

    مسیح آقاباباگلی1 * ، ابراهیم بهداد2   1- مدرسه آرنولد، بکمن، ایرواین، کالیفرنیا، امریکا   2- گروه گیاهپزشکی ،دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوراسگان، اصفهان، ایران     * نویسنده مسئول: [email protected]     تاریخ پذیرش:12/11/90 3/6/90 تاریخ دریافت       چکیده   بیماری ارلی برایت یا لکه موجی گوجه فرنگی که بر اثر قارچ Alternaria solani ایجاد می ‍ گردد، روی برگها و میوه ‍ ها لکه ‍ های قهوه ‍ ای گرد که از دوایر متحد ‍ المرکزی تشکیل شده به وجود می ‍ آورد. برای بررسی امکان تاثیر چند نوع اسانس گیاهی علیه عامل بیماری، آزمایشاتی در لابراتوار روی محیط کشت انجام گردید تا در صورت تاثیر آنها بتوان این اسانس ‌ ها را جایگزین قارچ کش ‌ های صنعتی مانند Azoxytrobin و Pyraclostrobin که هم اکنون در جهان علیه این بیماری به کار می‌‌رود استفاده نمود. بدین جهت سه نوع اسانس گیاهی شامل اسانس زنیان Carum capticum ، اسانس آویشن شیرازی Zataria multiflora و اسانس مرزه Satureja hortensis تهیه و اثر آنها با غلظت ‌ های 200 و 400 پی پی ام در محیط کشت PDA علیه رشد قارچ A.solani مورد آزمایش قرار گرفت. اسانس زنیان با غلظت 200 قسمت در میلیون تقریباً از رشد قارچ جلوگیری کرد ولی غلظت 400 قسمت در میلیون آن به طور کامل موجب کنترل قارچ گردید و تا مدت 12 روز بعد از تلقیح هیچگونه رشدی از قارچ روی محیط دیده نشد. اسانس‍‍‍‍‍های آویشن شیرازی و مرزه تاثیر قابل ملاحظه‍‍‍‌‌‌ ‌ ای روی رشد قارچ نداشتند و حتی غلظت 400 قسمت در میلیون اسانس مرزه باعث رشد بهتر قارچ گردید. با توجه به نتایج حاصله اسانس زنیان را می ‌ توان به خوبی جایگزین سموم شیمیایی و قارچ کشهای صنعتی نمود و از آن علیه بیماری لکه موجی گوجه فرنگی استفاده نمود. ‍